روغن موتور پراید؛ راهنمای انتخاب، خرید و تعویض
در لیلیمگ با روغن موتور مناسب پراید انژکتوری، بهترین روغن موتور برای پراید وانت، بهترین روغن موتور پراید یورو 4 و حجم روغن موتور پراید M13 آشنا شوید.
روغن موتور یکی از اجزای ضروری برای موتور خودرو است. موتور خودرو یک سیستم مکانیکی است که در آن یک پیستون متحرک دورن محفظهای فلزی جابجا میشود. در نتیجهی این جابجایی، بین اجزای فلزی دورن موتور تماس و سایش رخ میدهد که به مرور زمان باعث آسیب به قطعات میشود. برای این که این سایش و اصطکاک به حداقل رسیده و از آسیبهای آن جلوگیری شود، استفاده از روانکار درون موتور ضروری است. این روانکار در اصطلاح روغن موتور نامیده میشود. روغن موتور علاوه بر کاهش اصطکاک و جلوگیری از تخریب پیستون و سیلندر، به خنککاری بهتر موتور و پاکسازی موتور از دوده، رسوبات و سایر ترکیبات مضر کمک میکند. با توجه به توضیحات فوق مشخص است که روغن موتور نقشی حیاتی در خودرو دارد. از طرفی هر موتور با توجه به ویژگیهایی که دارد، به روغن موتوری با کیفیت و مشخصات متفاوتی نیاز دارد. آگاهی از این مشخصات، مهمترین نکته درباره انتخاب روغن موتور مناسب برای خودرو است. در ادامه با مجله اینترنتی لیلیمگ همراه باشید تا به بررسی مشخصات انواع روغن موتور بپردازیم.
مراجعه به دفترچهی راهنمای خودرو بهترین روش برای انتخاب و خرید روغن موتور است. معمولا کمپانی سازنده با توجه به مشخصات فنی خودرو، ویسکوزیته (گرانروی) و استانداردهای مناسب برای روغن موتور را اعلام میکند. در کنار این مسائل، شرایط آب و هوایی نیز در انتخاب روغن موتور موثر است. در واقع تغییرات دمایی با اثر گذاشتن بر خواص روغن، عملکرد آن را تحت تاثیر قرار میدهد. بنابرین در خرید روغن موتور به این نکته نیز توجه کنید.
احتمالا شما برای خرید روغن موتور با یکسری از ارقام و حروف مواجه شدهاید و تمایل دارید با مفهوم آن آشنا شوید. این ارقام در واقع بیانگر فاکتورهای عملکرد و استاندارد روغن است. در ادامه با این موارد آشنا میشویم:
هر روغن موتوری یک شاخص سطح کیفیت دارد. در طرف مقابل خودروهای مختلف نیز با توجه به استانداردهای ساخت، به روغن موتوری با یک حداقل کیفیت نیاز دارند. این حداقل سطح کیفیت روغن در دفترچهی راهنمای خودرو توسط سازندگان اعلام میشود. بنابراین روغن موتوری که شما برای خودروی خود خریداری میکنید، باید حداقل استاندارد لازم را داشته باشد در غیر این صورت موتور خودروی شما به خوبی کار نکرده و آسیب میبیند. البته اگر روغن با درجهی کیفی بالاتر خریداری کنید، نه تنها آسیبی به خودرو وارد نمیشود، بلکه عملکرد موتور بهبود نیز مییابد.
برای یکسانسازی شاخص کیفیت روغن بین سازندگان مختلف در جهان، انجمن نفت آمریکا (American Petroleum Institute) شاخصی به نام API طراحی کردهاست. این شاخص از دو حرف انگلیسی تشکیل میشود که روی قوطیهای روغن نیز درج میشود. حرف اول مشخص کنندهی نوع سوخت خودرو (دیزلی یا بنزینی) است که برای خودروهای بنزینی از حرف S استفاده میشود. حرف دوم نیز درجهی کیفی روغن را مشخص میکند. این حرف نیز یکی از حروف انگلیسی است که از A شروع شده و تا N میرود. هرچه از A به سمت N برویم، کیفیت روغن افزایش مییابد. البته روغنهای موتور با کیفیت SA، SB، SC، SD، SE، SF، SG و SH در حال حاضر از رده خارج شدهاند. امروزه سازندگان روغن موتور محصولات خود را با درجات کیفی SJ، SL، SM و SN تولید میکنند.
عملکرد روغن موتور وابسته به خواص آن و به طور ویژه ویسکوزیته یا گرانروی روغن است. نکتهی مهم دربارهی ویسکوزیته این است که در شرایط آب و هوایی مختلف و تغییرات دمایی تغییر میکند و همین موضوع عملکرد روغن را تحت تاثیر قرار میدهد.
گرانروی روغن موتور در دمای پایین و آب و هوای سرد افزایش مییابد و در نتیجه حرکات آن بین قطعات موتور به آرامی صورت میگیرد. این موضوع میتواند باعث آسیب به موتور در استارت اول شود. بنابراین لازم است که روغن موتور در زمستان به اندازهی کافی رقیق باشد تا در صورت بروز این پدیده، آسیبی به موتور وارد نشود. در طرف مقابل، گرانروی روغن موتور در دمای بالا و آب و هوای گرم کاهش مییابد. این اتفاق باعث رقیق شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری آن میشود. این پدیده قطعا به موتور خودروی شما آسیب میرساند. بنابراین لازم است که روغن موتور در تابستان به اندازهی کافی سنگین باشد تا مشکلی برای موتور ایجاد نشود.
در ابتدا روغنهای موتور به صورت تک درجهای یا مونو گرید (Mono Grade) تولید میشدند و فقط قابلیت کار در یکی از دماهای بالا یا پایین را داشتند. به دلیل مشکلات این روغنها، در ادامه روغنهای چند درجهای یا مولتی گرید (Multi Grade) یا چهار فصل جایگزین شدند. در این روغنها به دلیل وجود ترکیبات خاص پلیمری، گرانروی روغن در دماهای مختلف کنترل میشود. بنابراین روغن قابلیتهای خود را در یک محدوده دمایی مشخص حفظ میکند و برای تمام فصول سال مناسب است. اما منظور از استاندارد SAE در روغن موتور چیست؟
سازندگان روغن موتور محصولات خود را با درجات مختلف ویسکوزیته تولید میکنند. کمپانیهای خودروسازی نیز ویسکوزیتهی متناسب با خودروی خود را در دفترچهی راهنما ذکر میکنند. برای یکسانسازی ادبیات در این حوزهی صنعتی، انجمن مهندسین خودرو (Society or Automotive Engineers) استانداردی به نام SAE پیشنهاد دادهاست که سازندگان روغن موتور نیز ویژگی محصول خود را بر همین اساس روی قوطیهای روغن درج میکنند. این شاخص به شکل عباراتی نظیر SAE 10W-40 نمایش داده میشود. عدد اول از سمت چپ نشاندهندهی ویسکوزیتهی روغن در دمای پایین، W حرف اول Winter (زمستان) و عدد سمت راست نشاندهندهی ویسکوزیتهی روغن در دمای بالاست (منبع). همچنین برای محدودهی دمایی روغنها نیز از نمودار زیر استفاده میشود:
براساس کدهای روغن موتور در شکل بالا، اگر محدودهی دمای شهر تهران (منفی 10 تا 40 درجه سانتیگراد) در نظر گرفته شود، روغن موتور باید در دمای بالا گرانروی خود را حفظ کند. بنابراین روغنهای 10W-40 و 15W-40 انتخابهای مناسبی هستند.
مشخص است که در شهرهای با آب و هوای گرم مثل یزد، اصفهان، کرمان، اهواز و بندرعباس استفاده از روغن موتور با عدد سمت راست بزرگتر مثل 10W-50، 5W-50 و 0W-50 مناسب است. همچنین استفاده از روغن با عدد سمت چپ کمتر مثل 0W-20، 0W-30 و 0W-40 برای مناطق سردسیر مثل همدان، شهرکرد، اردبیل، تبریز و سنندج مناسب خواهد بود. پس بهتر است این موارد را برای انتخاب روغن موتور مناسب در نظر داشته باشید.
به طور کلی روغن موتور از مشتقات نفتی تولید میشود. اما مادهی پایهای برای تولید روغن و ساختار شیمیایی آن متغیر خواهد بود. این موضوع یکی از عوامل موثر بر کیفیت و عملکرد روغنهای موتور است. هرچه اصلاح ساختار شیمیایی بهتر صورت گیرد و ناخالصیهای نفت در فرآیند تولید حذف شود، روغن موتور کیفیت بهتری خواهد داشت. پایهی روغن موتور به عنوان عاملی موثر بر طول عمر روغنها و مدت زمان کاری آنها در موتور شناخته میشود. به طور کلی روغنهای موتور از نظر پایهای به چند دسته تقسیم میشوند:
پایهی روغن موتور معدنی یا مینرال (Mineral) نفت خام است و عملا هیچ گونه اصلاح ساختار شیمیایی در فرآیند ساخت آن صورت نمیگیرد. از این روغن موتور معمولا در خودروهای کلاسیک و قدیمی استفاده میشود. روغنهای مینرال ارزانترین نوع روغن هستند و با توجه به فرآیند تولید، عمر کوتاهتری در موتور دارند (منبع).
روغن سنتتیک (Full Synthetic) بهترین نوع روغنهای موتور از نظر ساختار شیمیایی است. تمام ناخالصیها در فرآیند تولید این روغن حذف شده و ساختار شیمیایی روغن به گونهای اصلاح میشود که بهترین روانکاری و بیشترین مقاومت را دارد. روغنهای سنتتیک با توجه به تکنولوژی بالای ساخت، نسبت به سایر روغنها گرانتر بوده و معمولا در خودروهای لوکس از برندهای مختلف مثل بنز، تویوتا، کیا و هیوندای استفاده میشود. از دیگر مزایای روغن موتور سنتتیک میتوان به غير خورنده و غير سمی بودن، کاهش مصرف روغن به دليل عمر بيشتر، تبخير شوندگی پايين، دمای سوختن بالا، مقاومت بالا در برابر اکسيداسيون، دارا بودن شاخص ويسکوزيته بالا به صورت طبيعی، کاهش مصرف سوخت تا 2.4 درصد و نقطه روان شدن پايين اشاره کرد. اما آیا تمام خودروها میتوانند از روغن موتور سنتتیک استفاده کنند. برای یافتن پاسخ این پرسش، شما را به دیدن ویدیوی زیر دعوت میکنیم:
روغن نیمه سنتتیک (Semi Synthetic) ترکیبی از روغنهای مینرال و سنتتیک است. ساختار شیمیایی این روغن با توجه به فرآیند تولید، به خوبی اصلاح شدهاست تا روغن از نظر عملکردی در سطح مناسبی باشد. با وجود این که روغنهای سنتتیک از نظر کیفیت و عملکرد سطح بالاتری دارند، ولی استفاده از روغنهای نیمه سنتتیک انتخاب به صرفهتری برای خودروهای گروه سایپا و ایرانخودرو است. قیمت این نوع روغن موتور بالاتر از روغن موتور مینرال و عمر آن نیز طولانیتر است (منبع).
مایع فلاشینگ روغنهایی با گرید 0W-20 و تقریبا شبیه به آب است. این مایع برای پاکسازی موتور در خودروهای هیبریدی و امروزی استفاده میشود. بنابراین نمیتوان این مدل از انواع روغن موتور را یک روانکار نامید. در واقع از این روغن در پروسهای به نام فلاش و پس از تخلیهی کامل روغن موجود در موتور، برای پاکسازی کامل رسوبات و آلودگیهای درون موتور استفاده میشود.
در نظر داشته باشید که اگر روغن موتور مناسب خودروی شما از پایه نیمه سنتتیک است، هرگز نباید از روغن مینرال برای خودرو استفاده کنید. همچنین اگر روغن موتور تمام سنتتیک برای خودروی شما مناسب است، هرگز نباید از روغنهای مینرال یا نیمه سنتتیک استفاده کنید.
به طور کلی قیمت انواع روغن موتور خارجی در مقایسه با روغنهای ایرانی بالاتر است. پس اگر تصمیم دارید برای خودروی خود از روغنهای خارجی استفاده کنید، باید هزینه گزافی را برای این کار بپردازید. از بهترین و پرفروشترین روغن موتورهای خارجی موجود در بازار ایران میتوان به روغن موتور فوسر، روغن موتور الف، روغن موتور کاسترول، روغن موتور ادینول و روغن موتور لیکومولی اشاره کرد. از بهترین برندهای ایرانی روغن موتور هم میتوان به روغن موتور بهران پیشتاز، روغن موتور بهران سوپر پیشتاز، روغن موتور ایرانول، روغن موتور کاسپین، روغن موتور اسپیدی و روغن موتور پارس سوپر پایا اشاره کرد.
برای انتخاب روغن موتور اصل و باکیفیت به نکات زیر توجه کنید:
تا به اینجا شما را با مشخصات روغن موتور مناسب با خودروهای مختلف آشنا کردیم. همچنین برای آشنایی بیشتر با برندهای معتبر روغن موتور، مقایسه روغن موتورهای ایرانی و خارجی، خرید انواع روغن موتور خودرو، بهترین زمان تعویض روغن موتور خودرو و همچنین آشنایی با روغن موتور خودروهای مختلف مثل روغن موتور پژو 405، روغن موتور پژو 207 و سایر خودروهای پژو، روغن موتور MVM 315 و سایر خودروهای خانوادهی ام وی ام، روغن موتور لیفان X60 و سایر خودروهای خانواده لیفان، روغن موتور جک J5 و سایر خودروهای جک، روغن موتور سمند و … با صفحهی روغن موتور لیلیمگ همراه شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور مناسب پراید انژکتوری، بهترین روغن موتور برای پراید وانت، بهترین روغن موتور پراید یورو 4 و حجم روغن موتور پراید M13 آشنا شوید.
در لیلیمگ با بهترین روغن موتور برای پژو 2008، خرید روغن موتور مناسب پژو 2008، تعویض روغن موتور پژو 2008 و قیمت فیلتر روغن پژو 2008 آشنا شوید.
در لیلیمگ با بهترین روغن موتور برای پژو 301، روغن موتور مناسب پژو 301، حجم روغن موتور پژو 301، تعویض روغن پژو 301 و خرید روغن موتور پژو 301 آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور مناسب پژو 207 هاچ بک و صندوق دار، خرید روغن موتور پژو 207، قیمت روغن موتور مناسب پژو 207i و خرید فیلتر روغن پژو 207 آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور مناسب پژو ۴۰۵ SLX، بهترین روغن موتور پژو 405 GLX، قیمت بهترین روغن موتور برای پژو 405 و خرید فیلتر روغن پژو ۴۰۵ آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور پژو پارس XU7، روغن موتور پژو پارس TU5، خرید روغن موتور مناسب پژو پارس و قیمت بهترین روغن موتور برای پژو پارس آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور 206 تیپ 2، روغن موتور مناسب 206 V8 و سایر مدلها، خرید روغن موتور مناسب پژو 206 و راهنمای تعویض روغن موتور پژو 206 آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور جک S5 اتوماتیک، روغن موتور جک اس 5 دستی، خرید روغن موتور مناسب جک اس 5 و قیمت خرید فیلتر روغن جک S5 آشنا شوید.
در لیلیمگ با بهترین روغن موتور برای جک S3، حجم روغن موتور جک اس 3، خرید روغن موتور جک S3 و قیمت خرید فیلتر روغن جک S3 آشنا شوید.
در لیلیمگ با روغن موتور مناسب جک جی 5، حجم روغن موتور جک جی 5، خرید روغن موتور جک J5، زمان تعویض روغن موتور JAC J5 و قیمت فیلتر روغن جک J5 آشنا شوید.