داروهای سیستم عصبی

داروهای سیستم عصبی (Nervous System) مجموعه‌ای از داروها هستند که برای پیشگیری یا درمان بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با مغز و سیستم عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها با کد اختصاری N در سیستم طبقه‌بندی شیمیایی درمانی آناتومیک شناخته می‌شوند.

داروهای مسکن (Analgesics) پرمصرف‌ترین داروهای سیستم عصبی هستند که برای تسکین دردهای خفیف، متوسط یا شدید ناشی از التهاب مفاصل، آسیب دیدگی، مشکلات عضلانی، دردهای دوران قاعدگی، سردرد، درد دندان، جراحی و … استفاده می‌شوند. از مشهورترین داروهای مسکن می‌توان به بروفن، نوافن، استامینوفن، ناپروکسن، آسپرین و سلکوکسیب اشاره کرد که هر کدام شدت اثر و مورد مصرف متفاوتی دارند. با وجود اینکه بسیاری از داروهای مسکن را می‌توان بدون نسخه پزشک مصرف کرد، توصیه می‌کنیم از مصرف بیش از حد و خودسرانه‌ی آنها پرهیز کنید زیرا عوارض جانبی به همراه خواهند داشت.

داروهای بیهوش کننده (Anaesthetics) گروه دیگری از داروهای موثر بر سیستم عصبی هستند که برای بیهوش کردن بیمار قبل از عمل جراحی یا سایر موارد استفاده می‌شوند. این داروها عموما در شکل استنشاقی هستند ولی در اشکال تزریقی یا خوراکی هم تولید شده و برای تسکین درد یا سایر موارد استفاده می‌شوند. پروپوفول، کتامین و دسفلوران از داروهای رایج در این گروه هستند.

داروهای آرام‌بخش (Hypnotics) دیگر دسته‌ی مهم از داروهای سیستم عصبی هستند که اثرات ضد استرسی، خواب آوری، ضد گرفتگی عضلانی، ضد تشنجی و فراموش آوری دارند. عملکرد اصلی این داروها القای خواب و درمان بی‌خوابی است. البته ممکن است از این داروها برای سایر مشکلات هم استفاده شود. از رایج‌ترین داروهای این دسته می‌توان به دیازپام، لورازپام، باربیتورات‌ها، زولپیدم، زوپیکلون و … اشاره کرد.

داروهای ضد صرع (Antiepileptics) که برای درمان بیماری صرع و همچنین جلوگیری از تشنج و حمله‌های صرع استفاده می‌شوند، گروه دیگری از داروهای موثر بر سیستم عصبی هستند. کلونازپام، گاباپنتین و کاربامازپین از داروهای معروف در این گروه هستند که علاوه بر درمان و کنترل صرع، برای سایر مشکلات نظیر دردهای ناشی از آسیب عصبی و همچنین جلوگیری از حملات میگرنی هم تجویز می‌شوند.

داروهای ضد پارکینسون (Antiparkinsonian Drugs) گروه مهمی از داروهای موثر بر سیستم عصبی و مغز هستند و برای کنترل بیماری پارکینسون استفاده می‌شوند. دسته اصلی این داروها، داروهای آنتی کولینرژیک و دوپامینرژیک هستند که از مشهورترین آنها می‌توان به دپرنیل، لوودوپا، تیروزین هیدروکسیلاز، بنزتروپین و بی پریدین اشاره کرد.

موارد فوق مهمترین داروهای مرتبط با دستگاه عصبی و مغز هستند. هر کدام از این داروها مورد مصرف متفاوتی داشته و تاثیر متفاوتی بر عملکرد مغز و سیستم عصبی دارند. به علاوه مصرف این داروها ممکن است عوارض جانبی هم به همراه داشته باشد. بنابراین ممکن است این سوال برای شما پیش آید که کدام یک از این داروها را می‌توان بدون نسخه پزشک مصرف کرد؟ مصرف این داروها برای چه افرادی مجاز و برای چه گروهی ممنوع است؟ آیا می‌توان این داروها را در دوران بارداری و بعد از آن یعنی در دوران شیردهی به نوزاد هم مصرف کرد؟ آیا مصرف آنها برای کودکان مجاز است؟ و سوالاتی از این دست.   

برای پاسخ به این پرسش‌ها و آشنایی هرچه بیشتر با انواع مختلف داروهای مرتبط با سیستم عصبی و مغز، با مجله اینترنتی لی‌لی‌مگ همراه باشید.