دیفنوکسیلات برای چیست؟ (موارد مصرف، دوز و عوارض)

دیفنوکسیلات (Diphenoxylate) که از جمله داروهای مورد استفاده در درمان اسهال است به صورت قرص‌هایی با نام‌های تجاری لوموتیل و لونوکس با دوز 2.5 میلی گرم تولید می‌شود. در استفاده از این قرص به علت اثرات تخدیری که دارد سوء مصرف مشاهده شده است که برای کاهش اثرات تخدیری آن داروی آتروفین اضافه می‌شود. استفاده از این دارو باید با دوز تعیین شده توسط پزشک صورت گیرد. این دارو عامل ایجاد کننده اسهال را از بین نمی‌برد و تنها تحرکات گوارشی و اسهال را کاهش می‌دهد. در ادامه با مجله اینترنتی لی‌لی‌مگ همراه شوید تا شما را با موارد مصرف، دوز و روش مصرف، عوارض جانبی و نکات احتیاطی در مورد داروی دیفنوکسیلات آشنا کنیم.

اطلاعات دارویی و موارد مصرف دیفنوکسیلات

دیفنوکسیلات – Diphenoxylate
نام تجاری دارو	لوموتیل – لونوکس
رده‌بندی فارماکولوژیک	مخدر – داروهای گوارشی
رده‌بندی درمانی	ضد اسهال
رده‌بندی مصرف در حاملگی	گروه C – با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود
اشکال دارویی دیفنوکسیلات
	قرص دیفنوکسیلات 2.5 میلی‌گرم به همراه 0.025 میلی گرم آتروفین

دیفنوکسیلات برای چیست؟

این دارو برای درمان اسهال و کاهش تحرکات دستگاه گوارش تجویز می‌شود. عمده علت ایجاد اسهال به عفونت‌هایی برمی‌گردد که می‌توانند انگلی، ویروسی و یا باکتریایی باشند که باعث اختلال در سیستم روده و گوارش می‌شوند. البته تنها عفونت موجب اسهال نیست چرا که حساسیت به بعضی مواد خوارکی نیز موجب بروز این بیماری می‌شود. اسهال را به شیوه‌های خانگی و سنتی و یا با داروهای شیمیایی می‌توان کنترل و درمان کرد که یکی از روش‌های دارویی کنترل اسهال مصرف دیفنوکسیلات است.

فارماکوکینتیک و مکانیسم اثر دیفنوکسیلات

دیفنوکسیلات دارویی است که حرکات گوارشی را بصورت موضعی و مرکزی مهار می کند. داروی آتروپین که دردوزهای پایین تر از دوز درمانی برای جلوگیری از سوء مصرف دارو اضافه شده، برای کنترل تاثیرات مخدری این داروست.

90 % از دارو جذب می‌شود و بطور وسیعی در کبد متابولیزه می شود. دیفنوکسلات عمدتا در صفرا دفع می شود و نیمه عمری 12-14 ساعت دارد.

دوز و نحوه مصرف دیفنوکسیلات

داروی دیفنوکسیلات بصورت قرص خوراکی تولید و تجویز می‌شود. این دارو را باید با نظر و تجویز دکتر به صورت روزانه مصرف کنید. دوز روزانه و روش مصرف داروی دیفنوکسیلات به شرح زیر است.

دیفنوکسیلات برای برای اسهال حاد غیر عفونی :

در بزرگسالان:

• 4 قرص در روز و پس از آن تنظیم دوز در صورت ادامه بیماری

در کودکان 8 تا 12 سال به بالا:

• 1 میلی گرم از قرص 5 بار در روز

در کودکان 2 تا 8 سال:

• 2 میلی گرم از قرص سه بار در روز

نکات مهم در مصرف دیفنوکسیلات

• دیفنوکسیلات برای اسهال‌های ناشی از آنتی بیوتیک معمولا موثر نیست.
• مصرف با دوز بالای دارو موجب اثرات مخدری می‌شود و حتما باید به میزان تجویز شده مصرف شود.
• از مایعات زیادی در زمان دوره اسهال استفاده شود.
• اگر بعد از 48 ساعت دارو موثر نبود باید مجددا به پزشک مراجعه کرد.

روش نگهداری دیفنوکسیلات

دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید همچنین دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید. برای خرید این محصولات از لینک زیر استفاده کنید:

موارد احتیاط دیفنوکسیلات

در صورت داشتن بیماری‌ها و مشکلات سلامتی زیر، قبل از مصرف داروی دیفنوکسیلات با پزشک خود مشورت کنید:(اطلاعات بیشتر)

• کودکان سنین 2 سال و کمتر
• در صورت داشتن بیماری‌های کبدی
• وابستگی به مواد مخدر
• کولیت اولسراتیو حاد
• دوران حاملگی
• سابقه بیماری‌های التهابی روده

موارد منع مصرف دیفنوکسیلات

در صورت وجود برخی از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی، مصرف داروی دیفنوکسیلات برای شما ممنوع است و در صورت استفاده از این دارو احتمال بروز عوارض خطرناکی وجود دارد. موارد منع مصرف دیفنوکسیلات شامل موارد زیر است:

• حساسیت مفرط به دارو
• اسهال ناشی از سم(قبل از خروج سم از بدن)
• ابتلا به زردی

مصرف دیفنوکسیلات در بارداری

داروی دیفنوکسیلات با توجه به طبقه‌بندی FDA آمریکا در گروه C برای مصرف در دوران بارداری قرار دارد.

به طور کلی شواهد آزمایشگاهی نشان می‌دهد که مصرف دارو‌های گروه C نظیر داروی دیفنوکسیلات عوارض جانبی روی جنین خواهد داشت. البته این عوارض برای انسان به صورت قطعی ثابت نشده‌است. با این وجود معمولا فواید مصرف داروی دیفنوکسیلات در زنان باردار نسبت به عوارض احتمالی آن بیشتر است. حتما برای کسب اطلاع بیشتر قبل از مصرف داروی دیفنوکسیلات با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف دیفنوکسیلات در شیر‌دهی

دیفنوکسیلات جذب شیر مادر می‌شود و ممکن است اثرات تخدیری آن به کودک نیز انتقال یابد.  اگر به فرزندتان شیر می‌دهید یا در آینده نزدیک قصد این کار را دارید، درباره مزایا و خطرهای احتمالی مصرف دیفنوکسیلات در دوران شیردهی با پزشک معالجتان مشورت کنید.

مصرف دیفنوکسیلات برای کودکان

مصرف دارو برای کودکان کمتر از 2 سال ممنوع است و ممکن است مشکلات تنفسی ایجاد کند. همچنین به هیچ وجه به صورت خودسرانه به کودک خود برای درمان اسهال دیفوکسیلات ندهید و حتما بایستی با دستور پزشک و تحت نظر ایشان باشد و موارد زیادی از مسمومیت کودکان که والدین آنها بصورت خودسرانه اقدام کرده‌اند گزارش شده است.

عوارض جانبی دیفنوکسیلات

مصرف غیر‌اصولی و بدون مشورت پزشک داروی دیفنوکسیلات، ممکن است مشابه سایر دارو‌های مسکن عوارض مختلفی برای شما به همراه داشته باشد از جمله:

• سیستم اعصاب مرکزی: :کنفوزیون، افسردگی، گیجی، سرخوشی، سردرد، هیپرترمی، لتارژی، بیحالی، بیحسی اندامها، بی قراری، تسکین
• قلبی: تاکیکاردی
• گوارشی: ناراحتی یا اتساع شکم، بی اشتهایی، خشکی دهان، احتباس مایع در روده ها یا مگاکولون، تهوع، استفراغ، پانکراتیت
• دستگاه ادراری تناسلی: احتباس ادراری
• پوستی: خشکی پوست، برافروختگی، خارش، راش، کهیر
• واکنش‌های آلرژیک: تضعیف تنفس
• چشم، گوش، حلق و بینی: میدریاز، میوز

مسمومیت با دیفنوکسیلات

موارد مسمومیت (اوردوز) با دیفنوکسیلات شامل بیمارانی می‌شود که به اشتباه میزان مصرف دارو را افزایش داده‌اند یا ممکن است به دلیل اقدام به خودکشی میزان بالای این دارو را مصرف کرده‌اند.

علائم مسمومیت با دیفنوکسیلات به شرح زیر است:

• مردمک چشم‌ها تنگ است،
• پوست قرمز
• کاهش حرکات دستگاه گوارش تا حد بروز یبوست
• احتباس ادرار
• ضربان قلب بالا
• تنفس بیمار ضعیف شده و در موارد شدید مسمومیت بیمار هیچ تلاشی برای تنفس ندارد
• عدم تعادل
• خواب آلودگی
• توهم
• بی‌قراری و گاهی تشنج

در صورت مصرف بیش از حد دارو خصوصاً در کودکان ، ممکن است کودک دچار مشکلات تنفسی و حتی آسیب مغزی با خطر مرگ روبرو گردد بنابراین در صورت برخورد با بیمار مبتلا به مسمومیت باید سریعا با اورژانس تماس بگیرید و شرایط بیمار را کاملا توضیح دهید تا تحت مراقبت‌های پزشکی فوری شرایط کنترل گردد.(اطلاعات بیشتر)

تداخل دارویی دیفنوکسیلات

مصرف دیفنوکسیلات در کنار دارو‌های زیر ممکن است باعث تداخل دارویی شود:

• داروهای آرام بخش
• داروهای ضدافسردگی
• داروهای بیهوشی
• داروهای ضدهیستامین
• داروهای خواب آور
• داروهای شل کننده عضلانی
• داروهای مسکن

در این شرایط امکان دارد که دارو‌ها تاثیر مورد نظر را به صورت کامل در بدن نداشته ‌باشند. بنابراین اگر هریک از دارو‌های فوق را استفاده می‌کنید، این موضوع را قبل از مصرف دیفنوکسیلات به پزشک خود اطلاع دهید.

جهت آشنایی بیشتر با داروی دیفنوکسیلات پیشنهاد می‌کنیم ویدئوهای زیر را مشاهده کنید:

داروهای مشابه دیفنوکسیلات

داروی دیفنوکسیلات در گروه دارویی دارو‌های گوارشی طبقه‌بندی می‌شود. همچنین این دارو از نظر درمانی در گروه داروهای گوارشی و زیر‌گروه داروها‌ی ضداسهال قرار می‌گیرد. به همین جهت ممکن است به جای داروی دیفنوکسیلات هر یک از دارو‌های زیر برای شما تجویز شود:

• لوپرامید (Loperamide)
• هیوسین (Hyoscine)
• دی سیکلومین (Dicycloverine)
• بیسموت ساب سیترات (Bismuth Subcitrate)

این دارو‌ها شدت اثر متفاوتی داشته و با دوز متفاوتی مصرف می‌شوند. توصیه می‌شود که این دارو‌ها را بدون نسخه و مشورت پزشک مصرف نکنید.

پاسخ به پرسش‌های متداول درباره دیفنوکسیلات

سوال دیگری درباره داروی دیفنوکسیلات دارید؟ آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.