درمان تب در خانه در بسیاری از موارد برای تب‌های خفیف موثر است. با استفاده از این روش‌ها عوامل ایجاد کننده‌ی بیماری و تب به سرعت از بین رفته و دمای بدن کاهش می‌یابد. به علاوه استفاده از روش‌های طبیعی برای درمان تب کودکان و بزرگسالان معمولا عوارض جانبی ندارد و جایگزینی مناسب برای داروهای شیمیایی محسوب میشود. در ادامه با ما در مجله اینترنتی لی‌لی‌مگ همراه باشید تا شما را با بهترین روش‌های خانگی برای درمان تب کودکان و بزرگسالان آشنا کنیم.
تب چیست (آشنایی با انواع تب)
در بدن انسان آنزیم‌هایی وجود دارد که نقش موثری در واکنش‌های زیستی بدن ایفا می‌کنند. این آنزیم‌ها در دمای مشخصی قادر به فعالیت هستند و در صورتی که درجه حرارت بدن از شرایط طبیعی بیشتر شود، این آنزیم‌ها از بین می‌روند. این شرایط باعث اختلال در فعالیت‌های بدن و بروز تب (Fever) میشود. اما درجه حرارت طبیعی بدن چقدر است؟
درجه حرارت طبیعی بدن انسان 37 درجه سانتی‌گراد است که البته بسته به نقطه اندازه گیری، ممکن است کمی متفاوت باشد. به این معنا که در شرایط طبیعی دماسنج در زیر بغل 36.5 درجه، در مقعد 37.5 و زیر زبان 37 درجه را نشان می‌دهد (منبع). البته انجام فعالیت‌های ورزشی می‌تواند باعث تغییر در دمای بدن شود.
با توجه به شدت افزایش دمای بدن، تب به چهار نوع تقسیم میشود:
- تب پایین یا خفیف: دما بین 38.1 تا 39 درجه سانتی‌گراد
- تب متوسط: دما بین 39.1 تا 40 درجه سانتی‌گراد
- تب بالا: دما بین 40.1 تا 41.1 درجه سانتی‌گراد
- تب خیلی شدید یا هیپرپیرکسی: دما بالاتر از 41.1 درجه سانتی‌گراد
به علاوه تب با توجه به مدت زمان بیماری به سه دسته زیر تقسیم میشود:
- تب حاد: کمتر از یک هفته
- تب نیمه حاد: کمتر از دو هفته
- تب مزمن: بیش از دو هفته
روش های اندازه گیری تب
همانطور که گفته شد روش اصلی تشخیص تب در کودکان و بزرگسالان اندازه گیری دمای بدن است. در نظر داشته باشید که دمای بدن در طول شبانه روز تغییر می‌کند. به علاوه ورزش و حمام نیز می‌تواند باعث افزایش مقطعی دمای بدن شود. به همین دلیل بهتر است دمای بدن را یک ساعت پس از فعالیت‌های ورزشی و در زمان استراحت اندازه گیری کنید.
روش‌های مختلف اندازه گیری دمای بدن عبارت است از:
- اندازه گیری با دماسنج جیوه‌ای یا تب سنج الکترونیکی از طریق دهان و در افراد بزرگتر از 2 سال
- اندازه گیری دما از طریق زیر بغل مناسب افراد بزرگتر از 2 سال
- اندازه گیری دما از طریق گوش مناسب بزرگسالان و کودکان زیر 2 سال
- اندازه‌گیری از طریق مقعد یا رکتال مناسب نوزدان و کودکان زیر 2 سال
- اندازه‌گیری از طریق پیشانی یا تمپورال مناسب همه سنین
تب در کودکان
بیماری تب کودکان یک عارضه متداول و رایج است که علائمی مثل داغ شدن و برافروخته شدن پوست به همراه دارد. لازم است بدانید که درجه حرارت مقعدی دقیق‌‌ترین درجه حرارت بدن است. به همین دلیل برای تشخیص تب در نوزادان معمولا از درجه حرارت مقعدی استفاده میشود. بر این اساس اگر درجه حرارت بدن در این نقطه بیشتر از 38 درجه سانتی‌گراد باشد، کودک تب دارد.
در مواردی ممکن است گرمازدگی با تب کودکان اشتباه گرفته شود. در حالی که در عارضه گرمازدگی دمای بدن به دلایلی مثل پوشیدن لباس بیش از اندازه در هوای گرم به شدت افزایش می‌یابد. این بیماری علایم و روش درمان متفاوتی دارد. به علاوه ممکن است در اثر فعالیت کردن دمای بدن کودک بالا برود. این شرایط را هم نباید با تب اشتباه گرفت. همانطور که گفته شد تب در کودکان و نوزادان فقط به معنای بالا رفتن درجه حرارت مقعدی از 38 درجه سانتی‌گراد است. به یاد داشته باشید که تب در کودکان کوچکتر از 3 ماه خطرناک است. در این شرایط کودک را خیلی سریع نزد پزشک ببرید (منبع).
علت تب در کودکان و بزرگسالان چیست؟
همانطور که گفته شد تب به معنای بالاتر رفتن دمای بدن نسبت به حالت طبیعی است. اما دلیل بالا رفتن دمای بدن و بروز تب و لرز چیست؟
عوامل میکروبی و عفونی شایع‌ترین و اصلی‌ترین دلیل ایجاد تب یا بالا رفتن دمای بدن هستند. زمانی که این عوامل وارد بدن می‌شوند، سیستم ایمنی بدن به آنها واکنش نشان می‌دهد. در این حالت سیستم ایمنی دمای بدن را افزایش می‌دهد تا از رشد میکروب‌ها جلوگیری کند. بنابراین می‌توان تب را نوعی واکنش دفاعی بدن در برابر عوامل عفونی دانست. عفونت گلو، عفونت گوش، عفونت دندان و عفونت‌های کلیوی از دلایل شایع تب در کودکان و بزرگسالان هستند. تب عفونی را نیز می‌توان به دو دسته تب ویروسی و تب باکتریایی تقسیم کرد. همانطور که مشخص است تب ویروسی به دلیل فعالیت ویروس‌ها ایجاد میشود و تب باکتریایی در اثر عفونت باکتریایی در برخی نقاط بدن پدید می‌آید. در نظر داشته باشید که در این شرایط تشخیص نوع تب اهمیت زیادی دارد. زیرا مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان تب ویروسی فایده‌ای ندارد در حالی که در تب باکتریایی ممکن است با نظر پزشک از آنتی بیوتیک استفاده شود.
البته تمام تب‌ها ناشی از عامل عفونی نیستند و ممکن است به دلایل دیگری نظیر بیماری‌های قلبی و عروقی ایجاد شوند. به طور کلی عوامل ایجاد تب در کودکان و بزرگسالان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- عفونت‌های باکتریایی
- بیماری‌های ویروسی مانند آنفلوانزا و سرماخوردگی
- عفونت‌های قارچی
- تماس با حیوانات و مصرف فرآورده‌های حیوانی غیرپاستوریزه
- تزریق برخی از واکسن‌ها مانند واکسن ذات‌الریه و واکسن سه گانه
- مسافرت
- عوارض مصرف برخی داروها نظیر داروهای فشار خون و داروهای ضدتشنج
- سرطان و تومورهای بدخیم
- بیماری‌های التهابی مثل روماتیسم مفصلی
- آفتاب سوختگی
- کاهش میزان آب بدن
علائم تب کودک و برزگسالان چیست؟
همانطور که عنوان شد، تب با افزایش دمای بدن فعالیت آنزیم‌ها را مختل کرده و در نتیجه باعث اخلال در واکنش‌های زیستی بدن میشود. به همین دلیل در زمان تب احتمال بروز علائم زیر وجود دارد:
- افزایش دمای بدن به بالاتر از دمای طبیعی
- بی‌حالی
- احساس خواب آلودگی
- سردرد
- سرگیجه
- کم شدن اشتها
- احساس سرما و لرز
- تعریق متناوب
- احساس تشنگی
- درد غضلانی و درد مفاصل
- تشنج و توهم در موارد تب شدید
بهترین روش های درمان خانگی تب بدون دارو
همانطور که پیشتر خواندید، تب نوعی واکنش دفاعی بدن برای مقابله با عوامل عفونی است. بنابراین برخی از پزشکان معتقدند که وجود تب برای درمان بیماری موثر است و نباید آن را به طور کامل برطرف کرد. آنها معمولا توصیه می‌کنند تا با استفاده از داروهای شیمیایی یا روش‌های درمان خانگی تب را کمی پایین بیاورید ولی آن را قطع نکنید. در این بین استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و تب‌برهای طبیعی برای کاهش تب به دلیل عوارض کمتر محبوبتر است. این روش‌ها معمولا در موارد تب خفیف موثر هستند و هیچ گونه عارضه‌ی جانبی ایجاد نمی‌کنند. در ادامه با ده روش خانگی و گیاهی برای کاهش تب آشنا شوید:
درمان خانگی برای قطع تب کودکان و بزرگسالان با پیاز
پیاز خواص ضدعفونی کنندگی و ضدمیکروبی دارد و به همین جهت برای پاکسازی بدن از عوامل عفونی مفید است. پیاز حاوی اسید فسفریک است که پس از ورود به جریان خون به سرعت عوامل عفونی و بیماری‌زا را از بین برده و به این ترتیب به کاهش تب و پایین آوردن دمای بدن کمک می‌کند. به دلیل خواص ضدعفونی کنندگی پیاز، می‌توان از آن برای درمان عفونت گوش نیز استفاده کرد. همچنین پیاز به دلیل داشتن ویتامین C، انواع ویتامین‌های B، پتاسیم، سدیم، کلسیم، منیزیم، فسفر، گوگرد، اسید فولیک، مقدار کمی آهن، مس و روی برای درمان یبوست، بی‌خوابی، میگرن، چاقی، بواسیر، یرقان و بسیاری بیماری‌های دیگر مفید است.
برای درمان خانگی تب با پیاز از روش زیر استفاده کنید:
- یک پیاز سالم و خام را حلقه حلقه کنید.
- یک حلقه از پیاز را کف پا گذاشته و آن را با یک پارچه تمیز و ضخیم ببندید. می‌توانید از جوراب پشمی هم برای این کار استفاده کنید.
- اجازه دهید پیاز برای 10 تا 20 دقیقه روی کف پا بماند.
- از این روش به صورت روزانه استفاده کنید تا تب کاهش یابد. استفاده از پیاز برای درمان تب در کودکان بسیار موثر است.
درمان خانگی تب و لرز با سیب زمینی
سیب زمینی تاثیر مناسبی در کاهش دمای بدن و برطرف شدن علائم تب دارد. به همین جهت استفاده از سیب زمینی روشی موثر و خانگی برای پایین آوردن تب است. به علاوه سیب زمینی برای کاهش تب در بارداری و پایین آوردن تب در کودکان موثر و بی‌خطر است.
برای درمان خانگی تب با سیب زمینی از روش زیر استفاده کنید:
- یک سیب زمینی تازه و سالم را شسته و به صورت حلقه‌ای برش بزنید.
- تکه‌های سیب زمینی را برای 10 دقیقه درون سرکه بخیسانید.
- سیب زمینی‌های آغشته به سرکه را روی پیشانی قرار دهید و روی آن را یک تکه پارچه بگذارید.
- پس از 20 دقیقه سیب زمینی را از روی پیشانی برداشته و دور بریزید.
- تا زمان پایین آمدن تب روزانه دو مرتبه از این روش استفاده کنید.
روش خانگی پایین آوردن دمای بدن با سرکه سیب
سرکه سیب یک آنتی بیوتیک طبیعی و موثر برای از بین بردن عوامل عفونی است. به همین جهت مصرف آن به درمان تب ناشی از عفونت کمک می‌کند. به علاوه ترکیبات اسیدی موجود در سرکه سیب باعث کاهش حرارت بدن شده و سطح pH بدن را تنظیم می‌کنند. همچنین مواد معدنی موجود در سرکه بدن را تقویت می‌کند و آن را هیدراته نگه می‌دارد. برای درمان خانگی تب با سرکه سیب از روش‌های زیر استفاده کنید.
روش اول:
- در یک کاسه سرکه سیب و آب را به نسبت مساوی مخلوط کنید.
- مخلوط را به کمک یک دستمال پارچه‌ای روی پیشانی، شکم و کف پا بمالید. همچنین می‌توانید یک جفت جوراب را در مخلوط آب و سرکه خیس کنید. سپس آب اضافی آن را گرفته و جوراب را بپوشید. جوراب را تا زمان خشک شدن کامل از پا خارج نکنید.
- برای تاثیر مناسب روزانه چند مرتبه این روش را تکرار کنید.
روش دوم:
- دو قاشق چای خوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کنید.
- یک قاشق غذاخوری عسل را در لیوان حل کرده و مخلوط را بنوشید.
- برای تاثیر مناسب می‌توانید دو یا سه مرتبه در روز از این روش استفاده کنید.
درمان سریع تب و لرز با زردچوبه
زردچوبه یکی از موثرترین آنتی بیوتیک‌ها و تب‌برهای طبیعی است. این ماده‌ی شگفت انگیز به دلیل داشتن نوعی آنتی اکسیدان به نام کورکومین خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی دارد و به از بین بردن عوامل عفونی کمک می‌کند. به همین جهت استفاده از زردچوبه روشی موثر برای درمان تب عفونی یا تب ناشی از عفونت است. به علاوه می‌توان از زردچوبه برای درمان سرفه، درمان عفونت دندان و سایر مشکلات عفونی استفاده کرد.
برای درمان خانگی تب با زردچوبه از روش زیر استفاده کنید:
- یک فنجان شیر را روی حرارت گرم کنید.
- 5 قاشق چایخوری پودر زردچوبه و یک چهارم قاشق چایخوری فلفل سیاه را در شیر گرم حل کرده و بنوشید.
- روزانه دو مرتبه از این نوشیدنی استفاده کنید تا عفونت و تب درمان شود.
روش خانگی پایین آوردن تب با ریحان
ریحان گیاهی دارویی و محبوب در طب سنتی است و فواید فراوانی برای سلامت بدن دارد. این گیاه معطر نوعی آنتی بیوتیک طبیعی است و خواص ضد التهابی و آنتی باکتریایی دارد. به همین جهت مصرف ریحان برای از بین بردن عامل عفونی و درمان خانگی تب و لرز مفید است. به علاوه خواص آنتی باکتریایی ریحان سبب میشود تا از آن برای درمان عفونت چشم و سایر بیماری‌های عفونی نیز استفاده شود.
برای بهره بردن از خواص ریحان می‌توانید از جوشانده ریحان همراه با هل، زنجبیل یا فلفل سیاه استفاده کنید. برای این منظور دستور زیر را دنبال کنید:
- نیم لیتر آب در کتری ریخته و آن را روی گاز قرار دهید تا به جوش بیاید.
- چند برگ تازه ریحان و یک قاشق چایخوری پودر هل را به آب در حال جوش اضافه کنید.
- زمانی که نصف آب داخل کتری تبخیر شد، مخلوط را از روی حرارت بردارید.
- مقداری شیر و شکر به جوشانده ریحان اضافه کنید تا کمی طعم بگیرد. سپس آن را بنوشید.
- برای کاهش فوری تب می‌توانید هر 2 تا 3 ساعت یک مرتبه از این روش استفاده کنید.
پایین آوردن تب کودکان و بزرگسالان با عسل و زنجبیل
عسل خواص ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی دارد و به همین دلیل یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای بسیاری از بیماری‌های عفونی نظیر عفونت پوست و عفونت سیستم تنفسی محسوب میشود. استفاده از عسل عامل عفونی را از بین برده و باعث پایین آمدن تب میشود. از طرفی زنجبیل یکی از بهترین آنتی بیوتیک‌های طبیعی محسوب میشود که برای درمان سرفه و عفونت‌های سیستم تنفسی بسیار موثر است.
برای درمان خانگی تب با عسل و زنجبیل از روش زیر استفاده کنید:
- چند تکه زنجبیل تازه را در یک قوری آب ریخته و قوری را روی حرارت قرار دهید.
- زمانی که آب به جوش آمد، قوری را از روی حرارت بردارید.
- چای زنجبیل را صاف کرده و با یک قاشق چایخوری عسل و دو قاشق چایخوری آبلیمو مزه دار کنید.
- برای تاثیر مناسب می‌توانید روزانه سه تا چهار مرتبه از چای زنجبیل استفاده کنید.
درمان تب به روش خانگی و سریع با فلفل قرمز
فلفل قرمز سرشار از فیبر، ویتامین A، ویتامین C و ماده‌ای به نام کپساسین است که تاثیر شگفت انگیزی در کاهش تب و از بین بردن علائم سرماخوردگی دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف 600 میلی گرم تا یک گرم فلفل قرمز در یک وعده برای پایین آوردن تب، درمان زکام، درمان آنفلوانزا و همچنین درمان لارنژیت مفید است.
برای درمان خانگی تب با فلفل قرمز از روش زیر استفاده کنید:
- یک لیوان شیر یا چای گرم آماده کنید.
- مقدار کمی فلفل قرمز به چای یا شیر گرم اضافه کنید.
- یک قاشق غذاخوری عسل به مخلوط اضافه کرده و نوشیدنی را به آرامی میل کنید.
- برای تاثیر مناسب روزانه از این روش استفاده کنید.
توجه: مبتلایان به آکنه، زخم معده، بواسیر و افراد با طبع گرم از این روش استفاده نکنند.
درمان طبیعی تب با تخم گشنیز
گشنیز و تخم گشنیز به دلیل داشتن فیتونوترینت‌ها و ویتامین‌های مغذی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. به علاوه تخم گشنیز خواص آنتی اکسیدانی دارد و به عنوان یک درمان موثر برای مقابله با عوامل ویروسی شناخته میشود. به همین جهت مصرف این دانه می‌تواند برای درمان تب موثر باشد. برای بهره مندی از خواص گشنیز می‌توانید یک سوپ مقوی و رقیق با آب مرغ و برگ گشنیز تازه تهیه کرده و یا از روش زیر استفاده کنید:
- یک لیوان آب را به همراه یک قاشق چایخوری تخم گشنیز درون قوری بریزید.
- قوری را روی حرارت قرار دهید تا آب به جوش بیاید. پس از چند دقیقه جوشیدن، قوری را از روی حرارت بردارید.
- مخلوط آب و تخم گشنیز را صاف کرده و با کمی شیر و شکر مخلوط کنید.
- این نوشیدنی را به صورت ولرم و روزانه دو تا سه مرتبه مصرف کنید.
درمان فوری تب شدید کودک و بزرگسالان با سیر
سیر حاوی ترکیباتی به نام آلیسین و آجوئن است و به همین جهت خواص ضد ويروسی، ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد. استفاده از سیر به سرعت عوامل ایجاد کننده‌ی عفونت را از بین برده و به این ترتیب به کاهش تب کمک می‌کند. به علاوه طبیعت گرم سیر تعریق را افزایش داده و به این ترتیب سرعت درمان تب را افزایش می‌دهد. خواص ضدعفونی کنندگی سیر سبب میشود تا بتوان از آن برای درمان گل مژه و سایر بیماری‌های عفونی هم استفاده کرد.
برای درمان خانگی تب با سیر می‌توانید از روش زیر استفاده کنید:
- یک فنجان آب داغ آماده کرده و یک حبه سیر درون آن بیندازید.
- 10 دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آب را صاف کرده و به آرامی بنوشید.
- برای تاثیر مناسب روزانه دو مرتبه از این روش استفاده کنید.
بهترین روش درمان تب و لرز با لیمو
لیمو خواص ضدعفونی کنندگی دارد و برای پایین آوردن تب موثر است. به علاوه لیمو یک آنتی هیستامین طبیعی است و به همین دلیل برای از بین بردن سایر علائم سرماخوردگی نظیر آبریزش و خارش بینی مفید است. برای بهره مندی از خواص لیمو می‌توانید روزانه از شربت آبلیمو استفاده کنید تا درجه حرارت بدن کاهش یابد. برای درست کردن این شربت از روش زیر استفاده کنید:
- یک و نیم قاشق چایخوری آبلیمو را با یک لیوان آب گرم مخلوط کنید.
- یک و نیم قاشق چایخوری عسل را در لیوان حل کرده و سپس شربت را بنوشید.
- برای تاثیر مناسب می‌توانید روزانه دو تا سه مرتبه از این نوشیدنی استفاده کنید.
به عنوان یک روش موثر دیگر برای کاهش تب با لیمو، می‌توانید یک برش لیمو را روی کف پا گذاشته، آن را با یک تکه پارچه‌ی مرطوب بسته و روی آن یک جوراب پشمی بپوشید. این روش برای پایین آوردن تب موثر است.
چند نسخه خانگی و طبیعی برای درمان تب
استفاده از دمنوش‌ها و خواص جادویی گیاهان دارویی تاثیر زیادی در کاهش فوری تب دارد. در ادامه دستور تهیه چند چای گیاهی و موثر برای کاهش تب آورده شده است:
- چای کشمش: یک فنجان کشمش را به 7 فنجان آب گرم اضافه کرده و چند ساعت صبر کنید تا خیس بخورد. سپس کشمش‌ها را له کرده و با آب مخلوط کنید. بعد چای کشمش را صاف کرده و نصف فنجان از آن را به صورت روزانه مصرف کنید.
- دمنوش آویشن: در یک قوری دو لیوان آب جوش و یک قاشق مرباخوری آویشن بریزید. سپس قوری را روی سماور قرار دهید تا چای آویشن دم بکشد. چای را با عسل و آبلیمو مزه دار کرده و میل کنید.
- چای کاهو: برگ‌های یک عدد کاهو را به یک لیتر آب جوش اضافه کنید. پس از 15 دقیقه چای کاهو را با عسل یا قند شیرین کرده و به صورت گرم بنوشید.
- چای مریم گلی: چند برگ مریم گلی را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. روی فنجان را بپوشانید تا چای مریم گلی دم بکشد. سپس چای را با عسل، قند یا آبلیمو مزه دار کرده و میل کنید.
توصیه هایی برای درمان خانگی تب کودکان و بزرگسالان
علاوه بر استفاده از تب برهای طبیعی، می‌توانید با رعایت برخی نکات ساده و اقدامات خانگی تب کودکان یا بزرگسالان را به سرعت کاهش دهید. این اقدامات شامل موارد زیر است:
استفاده از پاشویه برای کاهش سریع تب
استفاده از پاشویه روشی موثر برای کاهش تب در کودکان است. برای این کار یک پارچه را در آب خنک بخیسانید. سپس آب اضافی آن را گرفته و روی پیشانی، پاها، زیر بغل، مچ دست و سایر نقاط گرم بدن قرار دهید. با این کار رطوبت موجود در دستمال دمای بدن را کاهش داده و در نتیجه تب به سرعت پایین می‌آید. استفاده از پاشوییه متداول‌ترین درمان خانگی تب محسوب میشود.
استحمام با آب ولرم برای درمان تب
دوش گرفتن با آب ولرم یک روش موثر برای درمان خانگی تب است. البته دقت کنید که از آب سرد برای کاهش تب استفاده نکنید زیرا سرعت حمل اکسیژن در خون را افزایش داده و در نتیجه به جای کاهش دما، بدن را گرم می‌کند. به علاوه می‌توانید از دراز کشیدن در وان حمام استفاده کنید. برای این کار از آب ولرم استفاده کرده و برای سی دقیقه درون وان دراز بکشید. همچنین می‌توانید نصف فنجان سرکه سیب را نیز به وان حمام اضافه کرده و برای 10 تا 20 دقیقه درون آن دراز بکشید. سرکه سیب تاثیر مناسبی در کاهش درجه حرارت بدن دارد.
افزایش مصرف مایعات بهترین روش درمان تب و سردرد
تب کردن و افزایش دمای بدن باعث کاهش میزان آب در بدن یا دهیدراته شدن بدن میشود. به همین جهت توصیه میشود در صورت ابتلا به تب روزانه 8 تا 12 لیوان آب یا مایعات خنک مصرف کنید. برای این کار می‌توانید از آب و آب میوه‌های بدون شکر نظیر آب پرتقال طبیعی، آب انگور، آب کرفس، آب نارگیل و یا آب هندوانه استفاده کنید.
سبک کردن لباس ها برای کنترل تب کودک و بزرگسالان
برخلاف باور بسیاری از مردم، در زمان تب بهتر است از لباس سبک استفاده کنید. البته در صورتی که دچار لرز شدید، فورا به کمک یک پتو خود را گرم کنید. پس از اتمام لرز پتو را از روی خود برداشته و از یک روکش سبک مثل ملحفه استفاده کنید. رعایت این نکته برای درمان تب کودکان نیز موثر است.
پایین آوردن تب با رژیم غذایی
در زمان تب بهتر است از خوردن غذاهای پرادویه، چرب و شیرین پرهیز کنید. در این مدت استفاده از بستنی یخی، ماست و سایر خوراکی‌های حاوی پروبیوتیک توصیه میشود. به علاوه در صورتی که کم اشتها هستید، می‌توانید از غذاهای کم نمک و کم ادویه مثل سوپ و آش سبک استفاده کنید.
استفاده از دارو تب بر
برای کاهش تب می‌توان از برخی داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن، ناپروکسن و ایبوپروفن استفاده کرد. از طرفی مصرف خودسرانه و بدون تجویز آنتی بیوتیک‌ها برای کاهش تب به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. زیرا ممکن است تب به دلیل عوامل ویروسی ایجاد شده و مصرف آنتی بیوتیک هیچ تاثیری بر آن نداشته باشد. در مجموع توصیه میشود قبل از مصرف هر گونه دارو برای کاهش تب، حتما به پزشک مراجعه کنید.
چگونه از تب جلوگیری کنیم؟
شما با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از بروز تب پیشگیری کنید. این نکات عبارتند از:
- آب سالم و تازه بنوشید. از مصرف آبی که برای چند روز داخل ظرف و درون یخچال مانده است، پرهیز کنید.
- از خوردن مواد غذایی کهنه پرهیز کنید.
- میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف شسته و ضدعفونی کنید.
- از مصرف غذاهای غیربهداشتی در زمان سفر پرهیز کنید.
- بهداشت شخصی را با استحمام روزانه، مسواک کردن و شستن دست‌ها قبل از غذا و بعد از دستشویی رعایت کنید.
- پشه‌ها یکی از مهترین عوامل انتقال بیماری هستند. به همین جهت بهداشت عمومی محیط را رعایت کنید.
- در فصل سرد سال و با تغییرات آب و هوایی از پوشش مناسب استفاده کنید
چه زمانی برای درمان تب به پزشک مراجعه کنیم؟
در موارد تب خفیف به راحتی می‌توانید با استراحت کافی، رژیم غذایی مناسب و روش‌های درمان خانگی تب را درمان کنید. در این شرایط استفاده از داروهای شیمیایی توصیه نمی‌شود. حتی اگر در این موارد به پزشک هم مراجعه کنید، به شما توصیه میشود تا از روش‌های خانگی، مصرف مایعات و خوردن سوپ استفاده کنید. اما در موارد تب بالا و یا در صورتی که تب پس یک روز در کودکان زیر 2 سال و دو تا سه روز در بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 2 سال پایین نیامد، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
به علاوه در صورت مشاهده علائم زیر در زمان تب، حتما به پزشک مشاهده کنید:
- تب با دمای بیش از 38 درجه سانتی‌گراد (از طریق مقعد) در نوزادان کوچکتر از 3 ماه
- تب با دمای بیش از 38.3 درجه سانتی‌گراد (از طریق مقعد) در نوزادان بزرگتر از 3 ماه
- تب با دمای بیش از 39 درجه سانتی‌گراد (از طریق دهان) در بزرگسالان
- گرفتگی و درد در گردن
- حساسیت به نور
- راش پوستی
- دهیدراته شدن یا کاهش شدید آب بدن
- تشنج
- سرفه یا گلودرد در کودکان
در این شرایط بسته به عامل ایجاد کننده‌ی تب ممکن است از داروهای شیمیایی استفاده شود. در صورتی که عفونت باکتریایی عامل تب باشد، از داروهای آنتی بیوتیک برای درمان عفونت و کاهش تب استفاده میشود. به علاوه استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نظیر ایبوپروفن، استامینوفن، ناپروکسن، آسپرین، مفنامیک اسید و ایندومتاسین نیز متداول است. البته در صورتی که عامل تب عفونت ویروسی باشد، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و آنتی بیوتیک کاربردی در کاهش تب نداشته و از آنها استفاده نمی‌شود.
عوارض تب
در شرایط تب دمای بدن بیشتر از حالت طبیعی خواهد بود. در این حالت فعالیت طبیعی بدن مختل شده و اگر درمان به موقع و مناسب صورت نگیرد، احتمال بروز عوارض زیر وجود دارد:
- کاهش آب بدن
- توهم
- تشنج در کودکان
تشنج ناشی از تب کودکان چیست؟
تشنج یکی از مهمترین عوارض تب است. البته تشنج ناشی از تب تنها در کودکان 6 ماه تا 5 سال اتفاق می‌افتد و معمولا در بین کودکان یک تا 1.5 سال شایع‌تر است. در وضعیت تشنج سطح هوشیاری کودک کاهش یافته و دست‌ها و پاها شروع به تکان خوردن می‌کند. این تشنج با تب 38 درجه سانتی‌گراد رخ می‌دهد و معمولا پس از چند دقیقه خود به خود متوقف میشود. لازم است بلافاصله پس از اتمام تشنج کودک را برای معاینه نزد پزشک ببرید. به علاوه در زمان تشنج کودک موارد زیرا را انجام دهید:
- کودک را به یک طرف بخوابانید به گونه‌ای که معده روی زمین باشد. این کار از خفگی کودک جلوگیری می‌کند.
- مراقب تنفس کودک باشید. در صورتی که تشنج با استفراغ همراه است، سر کودک را به پهلو خم کنید تا ترشحات باعث خفگی نشود.
- اطراف کودک را از اجسام خطرناک خالی کنید تا در اثر تکان دادن دست و پا آسیب نبیند.
- کودک را محکم نگه ندارید.
- در زمان تشنج داروی تب بر یا چیز دیگری در دهان کودک نگذارید.
- در صورتی که تشنج بیش از 10 دقیقه ادامه داشت یا تنفس کودک دچار مشکل شد، فورا به اورژانس زنگ بزنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره راه‌های درمان تب، شما را به دیدن ویدئوی زیر دعوت می‌کنیم:
سخن پایانی درباره درمان خانگی تب
برای درمان تب در موارد خفیف بهتر است از مصرف داروهای شیمیایی پرهیز کنید. به جای این کار می‌توانید از روش‌های درمان تب در خانه استفاده کنید که نه تنها عوارضی ندارند، بلکه در بیشتر موارد موثر هستند. با این وجود در صورت طولانی شدن یا شدید شدن تب بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در پایان منتظر تجربه‌ها و نظرهای شما درباره روش‌های درمان تب هستیم.